Trước khi tìm hiểu tài khoản ảo, chắc hẳn ai cũng đã quen với tài khoản thật. Tài khoản thật là các tài khoản tiền gửi thanh toán (current account) hoặc tài khoản tiết kiệm (savings account) được mở cho khách hàng. Trên các tài khoản này, chúng ta có thể thực hiện giao dịch, thanh toán, và sao kê.
Tài khoản ảo là một tập hợp các tài khoản “không thực”, được sử dụng để nhận và thực hiện thanh toán thay mặt cho một tài khoản thật. Mỗi tài khoản ảo đều liên kết và được hỗ trợ bởi một tài khoản thật phía sau. Khách hàng có thể có bao nhiêu tài khoản ảo tùy ý.
Ví dụ tình huống sử dụng (Use Case)
Giả sử doanh nghiệp “ABC” có một tài khoản thật duy nhất tại ngân hàng. Ngân hàng này cho phép doanh nghiệp tạo bao nhiêu tài khoản ảo cũng được.
Doanh nghiệp như bao doanh nghiệp khác sẽ có:
- Khoản phải thu từ các đại lý (dealers)
- Khoản phải trả cho các nhà cung cấp (suppliers)
Với mỗi đại lý, doanh nghiệp tạo một tài khoản ảo riêng:
- Đại lý A có tài khoản ảo riêng
- Đại lý B cũng có tài khoản ảo riêng, v.v.
Tương tự, với nhà cung cấp, doanh nghiệp tạo tài khoản ảo:
- Nhà cung cấp X có tài khoản ảo
- Nhà cung cấp Y có tài khoản ảo riêng
Thậm chí nếu có đại lý cấp dưới như A1, doanh nghiệp có thể tạo tài khoản ảo cho A1 và gắn nó vào tài khoản ảo của đại lý A, tạo thành một hệ thống phân cấp tài khoản ảo.
Khi nhận tiền từ đại lý B, doanh nghiệp không cần dùng tài khoản thật, mà đại lý B sẽ chuyển khoản vào tài khoản ảo của chính mình.
Khi trả tiền cho nhà cung cấp X, doanh nghiệp sẽ chuyển vào tài khoản ảo của nhà cung cấp X.
Một ví dụ khác – Trường Đại học
Giả sử một trường đại học cần thu học phí từ sinh viên.
Thay vì công khai tài khoản ngân hàng thật của trường cho sinh viên, trường có thể tạo tài khoản ảo cho từng sinh viên – có thể dựa theo mã sinh viên hoặc mã ghi danh.
Sinh viên sẽ chuyển học phí vào tài khoản ảo (rất dễ nhớ – chính là mã sinh viên của họ). Hệ thống sẽ tự động ghi nhận số tiền đó vào tài khoản thật của trường.
Tài khoản ảo có thể thực hiện những chức năng gì?
Tương tự tài khoản thật, tài khoản ảo có thể:
- Thực hiện giao dịch ghi nợ/ghi có
- Đặt lệnh phong tỏa số dư (lien/block amount)
- Cài đặt hạn mức để ngăn vượt quá giới hạn âm
- Tạo sao kê giao dịch
Ngoài ra, tài khoản ảo còn có hai tính năng vượt trội mà tài khoản thật không có:
- Tạo hệ thống phân cấp tài khoản, như ví dụ đại lý A và A1
- Cho phép doanh nghiệp tự tạo tài khoản ảo thông qua kênh số. Với tài khoản thật, doanh nghiệp phải đến ngân hàng. Còn với tài khoản ảo, họ có thể tự thao tác trên nền tảng số.
Lợi ích chính của tài khoản ảo
Chúng ta sẽ phân tích chi tiết hơn trong phần tiếp theo, nhưng về tổng thể, tài khoản ảo mang lại các giá trị:
- Hỗ trợ quản lý công nợ (thu/chi) hiệu quả
- Quản lý thanh khoản cho doanh nghiệp tốt hơn
- Tách biệt dòng tiền của từng khách hàng/đại lý rõ ràng
Last modified on 2025-04-09